Dysfagie
zorg
Wat oefeningen kan ik doen bij slikklachten?
Als bij jou of bij een familielid orofaryngeale dysfagie is vastgesteld, kun je niet alleen de aanbevelingen van je arts volgen maar ook enkele specifieke oefeningen doen om de spieren in het slokdarmgebied te versterken.
Het is heel belangrijk dat je je arts raadpleegt voordat je een van deze oefeningen uitvoert of gebruikt. Logopedisten zijn professionals die zijn opgeleid om de ontwikkeling van de patiënt bij de behandeling van orofaryngeale dysfagie te begeleiden, te plannen en te volgen.
1. TONG-, LIP- EN WANGOEFENINGEN
Tong uitsteken
Neus aanraken
Gehemelte aanraken
Tong naar de zijkant
Langs bovenlip likken
Langs onderlip likken
Klakken met de tong
Afwisselen tussen ‘t’- en ‘d’-geluiden. Noem niet de naam van de letter, maar maak het geluid dat bij elke letter hoort. (fonemen /t/ en /d/).
Afwisselen tussen ‘t’- en ‘ch’-geluiden. Het is belangrijk om deze oefeningen nauwkeurig uit te voeren. Haast je niet, nauwkeurigheid is belangrijker dan snelheid.
Afwisselen tussen ‘k’- en ‘g’-geluiden. Dit helpt om het contact tussen de tong en de achterkant van het gehemelte (zacht gehemelte) te behouden.
2. LIP- EN WANGOEFENINGEN
Mond sluiten
Mond openen
Lachen
Wangen opbollen
Tanden tonen
Kussen
Op onderlip bijten
Op bovenlip bijten
Lippen bewegen
Lippen tuiten
Motorboot
Een ballon opblazen
3. OEFENINGEN VOOR DE STEMBANDEN
Deze oefeningen helpen niet alleen bij het sluiten van de glottis, maar versterken ook de spieren rond het strottenhoofd (extrinsieke larynxspierstelsel).
Duw met de armen tegen de muur. Zeg tegelijkertijd, zonder de druk op te geven, ‘kik’. Herhaal de oefening 3 of 4 keer. Doe de oefening daarna nog een keer en zeg ‘ik’. Herhaal een laatste keer en zeg ‘uk’.
Klap de handen tegen elkaar en beweeg ze uit elkaar.
4. OEFENINGEN OM DE BOVENSTE SLOKDARMSFINCTER TE OPENEN
Deze oefeningen vergemakkelijken niet alleen het sluiten van de luchtweg (glottische sluiting), maar vergroten ook de kracht van de spieren rond het strottenhoofd (extrinsieke laryngeale musculatuur).
"Niet geschikt voor patiënten met cervicale problemen. Ga met het gezicht omhoog op een bed of behandeltafel liggen en zorg dat het hoofd (zonder kussen), de schouders, de armen, de benen en de voeten goed zijn geplaatst. Til vanuit deze positie het hoofd op zonder de schouders op te tillen en probeer naar de punt van de voeten te kijken. Het is belangrijk om het hoofd minstens 5 seconden omhoog te houden en de inspanningen de hele tijd op de voorkant van de nek te concentreren. Als er meer inspanning in de maag of het cervicale gebied wordt opgemerkt, betekent dit dat de spieren aan de voorkant van de nek niet genoeg worden gebruikt en dat bij de oefening niet het gewenste deel van het lichaam wordt ingezet."
Plaats een schuimbal (niet te zacht of te hard) onder de kin en knijp de bal tussen de kin en de borst door het hoofd naar beneden te duwen zonder voorover te buigen. Houd deze houding 5 seconden vast en oefen maximale druk uit. Rust uit en herhaal nog 4 of 5 keer.