Hulp & &
Ondersteuning

Restaurants bezoeken en samen eten met dysfagie

Eten is vaak een sociale aangelegenheid. Veel mensen vinden het leuk om uit eten te gaan en samen te eten met vrienden en familie. Maar als je slikproblemen hebt, kan het vooruitzicht van een maaltijd in een restaurant veel spanning opleveren.

Dysfagie (slikproblemen) kan ervoor zorgen dat je je heel bewust wordt van jezelf, of dat je je gespannen, beschaamd of angstig voelt om in een sociale omgeving te eten – zoals in restaurants of bij iemand thuis.

Er zijn manieren om de drempel bij het uiteten gaan te verlagen. Hieronder volgen een aantal handige tips voor etentjes buitenshuis en restaurantbezoeken bij dysfagie.

Eet met mensen bij wie je je veilig voelt

Als je nogal bewust bent van je slikproblemen, kan dat het plezier van een restaurantbezoek of etentje bij iemand (of een groep mensen) vergallen. Uit eten gaan bij iemand die je vertrouwt, kan je dan helpen om te ontspannen, je op je gemak te voelen en samen een fijne maaltijd te beleven.

Het kan gaan om vrienden, familie, je partner of collega's bij wie je je veilig voelt. Als ze nog niet weten dat je dysfagie hebt, dan moet je ze dat misschien laten weten, zodat ze zich bewust zijn van je slikproblemen en ze kunnen helpen als dat nodig is.

Controleer de menukaart en kies je gerechten zorgvuldig

Als je dysfagie hebt, is het een goed idee om het menu van het restaurant waar je naartoe wilt te bekijken. Kijk of er dysfagievriendelijke opties op het menu staan. Zo voorkom je onaangename verrassingen –zoals wanneer na aankomst blijkt dat er niets geschikts voor je is.

Je kunt het restaurant ook van tevoren op de hoogte stellen van je aandoening. Kies het restaurant dat bereidwillig is en misschien zijn gerechten kan aanpassen naar je behoeften door ingrediënten te mengen of door ervoor te zorgen dat je gerechten geen klontjes bevatten. Dat geldt ook als je bij iemand thuis gaat eten.

Afhankelijk van je slikvermogen kun je bijvoorbeeld gladde soepen (niet grof), goed gekookte pasta of romige polentagerechten eten in Italiaanse restaurants. Of misschien behoren bijgerechten, zoals aardappelpuree en dadels en curry's met zachte witte vis of langzaam gekookt vlees in Aziatische restaurants tot de mogelijkheden. Desserts zoals panna cotta, chocolademousse of crème brulée (zonder de harde topping) zijn allemaal lekker en gemakkelijk door te slikken.

Je kunt je ober of serveerster altijd vragen welke gerechten op een menu soepel/zacht zijn en het meest geschikt voor je zijn. Heb je gepureerd eten of verdikt water nodig? Neem dat dan zelf mee en stel het restaurant (of de gastheer/-vrouw) van tevoren op de hoogte.

Zorg voor een goede houding

Als je dysfagie hebt, is de houding tijdens de maaltijd erg belangrijk. De manier waarop je jezelf tijdens het eten en drinken positioneert, kan er voor zorgen dat je zowel gemakkelijker als veiliger kunt slikken. Dat verandert niet omdat je uit eten gaat!

Het belangrijkste om te onthouden is dat je zo rechtop mogelijk moet zitten. Ga dus rechtop zitten en houd beide voeten op de vloer. Je kunt in een restaurant rechtop blijven zitten door een stoel met een rechte rug te kiezen (vraag anders om zo’n stoel).

Heb je moeite om rechtop te blijven zitten of heb je ondersteuning nodig? Gebruik dan kussens om jezelf overeind te houden. Sommige restaurants, cafés en pubs hebben misschien al kussens die je kunt gebruiken, maar je kunt ook je eigen ondersteuning of kussens meenemen. Mensen vinden dat echt niet erg of merken het zelfs niet!

Houd tijdens het eten je hoofd naar voren gekanteld met je nek gestrekt. Dit vergemakkelijkt het slikproces en kan voorkomen dat voedsel in het verkeerde keelgat schiet.

Bezoek onze pagina met advies over veilige eethoudingen voor andere tips.

Kies voor rustigere, meer ontspannen restaurants

Kies een rustig restaurant met een ontspannen sfeer.

Overprikkeling, zoals harde muziek en grote drukte, kunnen je afleiden. Daardoor let je misschien minder op en kun je je niet concentreren op het eten of drinken, wat kan leiden tot problemen zoals hoesten of stikken.

Drukke restaurants kunnen je ook meer zelfbewust en verdrietig maken. Als je negatieve emoties toenemen, kan het moeilijker worden om het eten te verwerken. Dat kan beangstigend zijn –vooral als je niet het gevoel hebt dat je de controle hebt tijdens het eten. Een dergelijke stressvolle en negatieve ervaring kan ook een blijvende impact hebben op je mentale gezondheid, waardoor je bepaalde voedingsmiddelen, plaatsen of maaltijden helemaal vermijdt.

Kies daarom voor rustigere, minder drukke restaurants waar je je veilig en op je gemak voelt. Als je een zelfzeker gevoel hebt kan je na een tijdje nieuwe plekken proberen, vergeet niet om onderzoek te doen om overweldigende situaties te voorkomen.

Neem de tijd

Een gehaast gevoel tijdens een maaltijd kan ertoe leiden dat je te snel eet of drinkt, grotere hapjes neemt dan aanbevolen en je niet goed concentreert op wat je doet. Dit kan verschillende dysfagieproblemen veroorzaken, zoals hoesten, verslikken en voedsel dat in het verkeerde keelgat schiet.

Neem de tijd als het om eten gaat. Haast je niet. Neem de tijd tussen de hapjes.

Als je uit eten gaat in een restaurant, is het zaak om van tevoren een tafel te reserveren. Controleer hoe lang je mag blijven zitten. Voelt het niet lang genoeg voor je? Leg de situatie dan uit en vraag of je reservering kan worden verlengd, zodat je langer aan tafel kunt blijven zitten. De meeste mensen zullen het niet erg vinden en proberen mee te denken.

Bel van tevoren om de spanning te minimaliseren

Mocht je uit eten gaan, bel dan van tevoren om stress te minimaliseren en het gevoel te krijgen dat je alles onder controle hebt.

Als je het restaurant bewust maakt van je situatie hoef je niets uit te leggen wanneer je uit bent en probeert te genieten van je maaltijd.

Ook kan men je tegemoet komen en je helpen om je eetervaring zo soepel mogelijk te laten verlopen.

Dit kan door een tafel in een hoek voor je te reserveren in plaats van midden in een ruimte, zodat je minder alle ogen op je gericht voelt, of door te zorgen voor een stoel waarin je zo rechtop mogelijk kunt zitten.

We zeiden het al eerder: mogelijk kan men ook het menu aanpassen met meer dysfagie-vriendelijke opties, of je tafelreservering verlengen, zodat je je niet opgejaagd voelt.

Dysfagie kan een restaurantbezoek moeilijk en stressvol maken en je er soms helemaal van weerhouden om uit eten te gaan.

Gelukkig zijn er veel manieren waarop je het gemakkelijker en leuker kunt maken om naar restaurants te gaan. Door de bovenstaande tips te volgen, kun je een avondje uit eten aangenamer maken.

Plan vooruit om stress te minimaliseren, eet met mensen bij wie je je veilig voelt, vergeet niet je zakjes met verdikkingsmiddelen mee te nemen, denk aan je houding en neem de tijd. En als je twijfelt, maak dan een afspraak met je logopedist of zorgverlener voor strategieën die jou ook kunnen helpen.